![چرا راهنمایان گردشگری باید به سوالات دینی توریست ها آگاه باشند؟](/mi_news/show/1402/10/Big/252-639.jpg)
چرا راهنمایان گردشگری باید به سوالات دینی توریست ها آگاه باشند؟
چگونه به سوالات دینی گردشگران پاسخ دهیم؟
چه مقدار از دانستن از آموزه های دینی برای تورلیدر ها نیاز است؟
ضرورت پاسخگویی راهنمایان گردشگری به سوالات دینی و مذهبی توریست ها چیست؟
راهنمایان تور به عنوان سفیران فرهنگی یک کشور می بایست نسبت به کشور خود اطلاعات کامل داشته باشند.
راهنمای تور در پاسخگویی به سوالات دینی، باید کارشناس بی طرف باشد.
راهنمایان تور به عنوان سفیران فرهنگی یک کشور می بایست نسبت به کشور خود اطلاعات جامع داشته باشند.
ایران کشوری با تنوع ادیان و مذاهب مقصدمناسبی برای توریست های زیادی است.
نمیتوان راهنمای گردشگری در کشور هند بود ولی نسبت به آیین هندو اطلاعاتی نداشت، و یا در لهستان بود و از یهودیان دانشی نداشت.
ایران مقصد گردشگری تاریخی و فرهنگی
توریست هایی که ایران را به عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب می کنند، نه برای تفریح، لذت طلبی و خوشگذارنی، بلکه ایران را به عنوان یک مقصد تاریخی و فرهنگی و به انگیزه ی آشنایی با این این فرهنگ، تمدن و آداب و رسوم به ایران سفر مسئولانه میکنند.
گردشگرانی که در دسته تاریخی فرهنگی قرار میگیرند، جزو آن دسته از جهانگردان هستند که در صدد آموختن و تجربه فرهنگ ها و آداب و رسوم مختلف می باشند و به بایسته ها و الزامات مقصد گردشگری احترام میگذارند و مقاصد خود را آگاهانه و مسئولانه انتخاب میکنند.
فرهنگ ایرانی ـ اسلامی
توریست نمیتواند به اصفهان بیاید ولی به مسجد جامع و امام و نیایشگاه شیخ لطف الله سر نزند. شیراز، تبریز و باقی مقاصد گردشگری ایران هم همینطور است. بنابراین فرهنگ و معماری و هنر اسلامی با فرهنگ و معماری و هنر ایرانی در هم تنیده است و قابل تفکیک نیست. از این روی یک تورلیدر به همان مقدار که باید از فرهنگ ایران باستان مطلع باشد بایستی با فرهنگ اسلامی نیز آشنا باشد.
از طرفی یکی از انگیزههای گردشگران تاریخی و فرهنگی، مردم شناسی و آشنایی با سبک زندگی آن منطقه است. آیین، مراسم و رخدادهای اجتماعی این سامان با مسائل دینی آمیخته است و شناخت مردم ایران بدون شناخت درست از دین و مذهب شدنی نیست.
توریستها یکسری سؤالهای مذهبی دارند و این طبیعی است. جنس گردشگری ایران را نمیتوانید از آموزههای دینی و تمدن اسلامی جدا کنید، همچنان که وقتی گردشگری به هند سفر میکند از هندوئیسم یا گردشگری در چین از بودیسم پرسش میکند، گردشگران غیر مسلمان هم در ایران در خصوص اسلام سؤال میکنند.
این سؤالها با گردشگری گره خورده است، اما مسئله مهم روش پاسخگویی به توریستها و مهمانان خارجی است.
تکثر ادیان و مذاهب در ایران
کشور عزیزمان ایران دارای تکثر در ادیان و اقلیتهای دینی و مذهبی است. زرتشتیان، مسیحیان و کلیمیان از دیرباز ساکنان ایران بوده اند بخاطر همین شناخت ادیان و مذاهب مختلف از اطلاعات ضروری یک تورلید محسوب میشود.
اصلا همزیستی مسالمتآمیز پیروان ادیان و مذاهب مختلف در کشور یکی از جاذبههای گردشگری به حساب میآید.
تعاملات پیامبر و اهل بیت (علیهم السلام) نسبت به دیگر ادیان، زندگی مسالمت آمیز آنها در عصر نبوی و زمان ائمه، وجود دیگر ادیان بعد از ظهور منجی صدها حدیث در تراث حدیثی شیعی هدایتگر ما به تعامل است.
نگاه انسانشناسانه
در نگاه انسانشناسانه نیز بشر ذاتا به داشتههای اعتقادی و ارزشی خودش بسیار محافظهکار است و علاقهای ندارد که آنها را در بوتهی نقد و نفی قرار دهد. ایهی قرآن کریم نیز همین مساله را با زبانی شیوا بیان میکند:
کلُّ حزبٍ بَما لَدَیهِمْ فَرِحُونَ
انسان ها به داشته های خودشان شاد و سرخوشند
در این نگاه، حتی انسانهایی که در باورهای خودشان نیز چندان راه تحقیق و جستجو را طی نکردهاند وقتی در بوتهی نقد و نفی اعتقادات خود قرار میگیرند تلاش میکنند که از ارزشها و باورهایش دفاع کنند.
لذا هرگونه مجادله دینی میتواند کام افراد را تلخ کند. البته بحث و گفتگوی دینی از این موضوع مستثنی است.
توصیه آموزههای دینی به تاکید کردن بر مشترکات بین ادیانی بجای تمرکز بر اختلافات و تفاوت ها رهنود خوبی برای فعالین این عرصه است.
روشهای ارائه اطلاعات دینی به توریست
برخی از این روشها عبارتند از:
1. معرفی بدون زبان:
برای معرفی دین نیازی نیست که با زبان و گفتار توریستها را به اسلام دعوت کرد. رفتارهای انسانی ایرانیان که برخاسته از یک تمدن کهن به همراه فرهنگ اسلامی است، اگر در بستر جامعه پیاده شوند بزرگترین معرفی است.
مشک آن است که خود ببوید، نه آنکه عطار بگوید
2. تفسیر میراث:
می توان از بستر تفسیر میراث تاریخی و فرهنگی بهرههای خیلی زیادی برد.
در صنعت گردشگری بجای آنکه به فکر این باشیم که مبلغ دین باشیم، تلاش کنیم که مفسر تاریخ و فرهنگ ایران باشیم.
تفسیر کردن میراث ملموس و ناملموس ایران به زبان شیوا و با ادبیات بین بزرگترین کار معرفی است.
راهنمایانی که در تفسیر میراث تاریخی و فرهنگی این مرز و بوم زحمت میکشند بزرگترین معرفان ایران و اسلام هستند.
مزایای داشتن هنر تفسیر:
- در تفسیر کردن، مفسر در مقام اقناع کردن مخاطب نیست و صرفا به بیان مطالب میپردازد چه آنکه مخاطب آن را بپذیرد و یا رد کند.
- در تفسیر، خودمان را صرفا یک کارشناس و متخصص در ارائه یک مطلب میدانیم بدون آنکه نسبت به طرف مقابل الزامی به پذیرش داشته باشیم.
- در تفسیر، مفسر مخاطب خودش را بواسطه داشتههای اعتقادی و ارزشی نقد و نفی نمیکند؛ بلکه در تلاش برای تشریح میراث ملموس و ناملموس است.
- در تفسیر، مفسر در مقام قضاوت کردن نسبت به مخاطب نیست، بلکه تلاش میکند با ادبیات مشترک به تبیین فرهنگ و داشتههای میراثی بپردازد.
- در تفسیر، مفسر خود را یک هدایت یافته و منجی دیگران نمیداند؛ صرفا تلاش می کند داشتههای دانشی خود را با دیگران به اشتراک بگذارد.
- تفسیر درآمدزاست و تبلیغ هزینه بردار
3. نگاه بی طرفانه و حرفهای
تورلیدر در ارائه آموزه های دینی بی طرف است، نه جانبدارانه و با نگاه نقد باید موضوعات را بیان کند.
نیازی هم نیست که به موضوعات درون دینی پرداخته شود این پاسخ ها را می توانیم به کارشناسان واگذار کنید.
4. ادبیات پاسخ به توریست غیر مسلمان
بیشتر راهنمایان گردشگری با مسلمانها ارتباط دارند و سؤالها و شبهات مسلمانان را پاسخ میدهند، اما نحوه پاسخگویی و تشریح مسائل دینی برای غیر مسلمانها متفاوت است و پاسخی که به غیر مسلمانها در خصوص سؤالهای سادهای مثل حجاب باید ارائه دهیم کاملاً با پاسخهایی که به مسلمانان ارائه میشود باید متفاوت باشد.
نباید پاسخهای ارائه شده به غیر مسلمانها ترجمه پاسخهای فارسی ارائه شده به مسلمانها باشد؛
نباید برخی آموزههای دینی برای غیر مسلمانها صرفاً ترجمه شود چرا که این ترجمه موجب فهم مباحث دینی توسط آنها نمیشود و فقط معنی لغتها را به آنها میگوید ولی موضوع را برای آنها تبیین نمیکند.
رویکرد موسسه گردشگری آوای فطرت
این مرکز تخصصی بر آن است، ضمن توجه به مباحث آموزشی و پژوهشی در صنعت توریسم، توجه ویژهای به بحث گردشگری دینی (مطابق با استانداردهای بین المللی و ملی) داشته باشد و با گفتمان سازی و تبیین این گونه گردشگری، گامی در جهت توسعه، رونق و ارتقاء کیفی صنعت توریسم در کشور بردارد.
موسسه آوای فطرت تاکنون چندین کارگاه روش شناسی پاسخگویی به سوالات دینی برای راهنمایان برگزار کرده در تهران ، شیراز و قم برگزار کرده و در مقاصد گردشگری دینی مانند مساجد و امامزادهها، نشست های صمیمی و گپ و گفتهایی با توریست ها در مورد موضوعات دینی ارائه میکند.
این کارگاهها توسط آقای میرفندرسکی که از راهنمایان گردشگری کشور و فعالین صنعت گردشگری می باشند، اجرا میشود.
کتاب راهنمای پاسخگویی به سوالات دینی گردشگران خارجی
به همت موسسه گردشگری آوای فطرت، طی پروژهای با همکاری راهنمایان پیشکسوت گردشگری، سوالات پر تکرار دینی توریستها گردآوری شد و سوالات پس از طبقهبندی شدن به کارشناسان دینی و بینالمللی کشور سپرده شد و با نگاه بیطرف و کارشناسی پاسخ داده شده است که به زودی با همکاری یکی از ناشران خوب صنعت توریسم، در اختیار جامعه راهنمایان گردشگری کشور قرار خواهد گرفت.