گزارش بازدید فراگیران گردشگری از موزه ملی ایران
یک روز پر از کشف و شگفتی در دل تهران؛ از تالارهای اسرارآمیز موزه ایران باستان تا شیشه‌های درخشان موزه آبگینه، فراگیران و راهنمایان موسسه گردشگری آوای فطرت در سفری کوتاه، اما پربار، تاریخ ایران را به همراه استاد مریم کاشف نیا با چشم دل لمس کردند.
در روز چهارشنبه، ۳۱ اردیبهشت‌ماه، گروهی از فراگیران و راهنمایان موسسه گردشگری آوای فطرت و علاقه‌مندان به گردشگری فرهنگی، در قالب برنامه‌ای آموزشی، به بازدید از سه نقطه مهم تاریخی و موزه‌ای تهران پرداختند: موزه ملی ایران (ایران باستان و دوران اسلامی)، خیابان تاریخی سی‌تیر و موزه آبگینه. در طول این تور، استاد مریم کاشف‌نیا، دکترای تاریخ‌شناسی، گروه را همراهی کرد و با بیانی شیوا، نکاتی عمیق درباره تاریخ، معماری، فرهنگ و هنر ایران ارائه داد.
موزه ایران باستان؛ آغازی باشکوه در قلب تمدن
برنامه با بازدید از موزه ایران باستان آغاز شد؛ موزه‌ای که به‌حق یکی از ارزشمندترین گنجینه‌های فرهنگی ایران به‌شمار می‌رود. این موزه، نخستین موزه علمی کشور است و در سال ۱۳۱۶ با طراحی معمار فرانسوی آندره گدار افتتاح شد. نمای آجری آن، با الهام از طاق کسری، تجلی‌ای از معماری ساسانی در قلب تهران امروز است.
نگاهی به شگفتی‌های موزه ایران باستان
در تالارهای موزه ایران باستان، گنجینه‌ای بی‌نظیر از آثار تمدن‌های کهن ایران پیش روی بازدیدکنندگان قرار می‌گیرد؛ آثاری که هر یک داستانی از عظمت، هنر و زندگی مردمان گذشته را روایت می‌کنند.
مجسمه باشکوه داریوش اول
پیکره‌ای سنگی از شاهنشاه هخامنشی که هیبت و اقتدار امپراتوری بزرگ ایران را در ذهن تداعی می‌کند؛ نمادی از شکوه، سیاست و معماری حکومتی.
لوح‌های خط میخی ایلامی
اسنادی ارزشمند و کهن از تمدن ایلام، با خطوطی حک شده بر گل و سنگ، که از نخستین تلاش‌های ایرانیان برای ثبت تاریخ و زبان خود حکایت دارد.
اشیای مفرغی درخشان
ابزارها، ظروف و مجسمه‌های ساخته‌شده از برنز و مس، که گواه پیشرفت صنعت فلزکاری و هنر کاربردی در دوران باستان هستند.
ظروف قیری تزئین‌شده
آثاری کمیاب و جالب توجه که با بهره‌گیری از قیر طبیعی و نقش‌پردازی‌های هنرمندانه، ذوق و خلاقیت هنرمندان باستان را به نمایش می‌گذارند.
نقوش برجسته تاریخی
سنگ‌نگاره‌هایی زیبا و تأمل‌برانگیز که صحنه‌هایی از جنگ، نیایش، آیین‌ها و زندگی روزمره را با دستان هنرمند پیشینیان بر پیکره سنگ‌ها جاودانه کرده‌اند.
مرد نمکی زنجان
یکی از کشفیات منحصربه‌فرد باستان‌شناسی؛ پیکره‌ای مومیایی‌شده که در معدن نمک زنجان کشف شد و اطلاعاتی جالب درباره آداب تدفین، لباس‌ها و زیست‌بوم آن روزگار به همراه دارد.
سفال‌های متنوع و رنگارنگ
از دوره‌های گوناگون تاریخ ایران، این سفال‌ها که برخی جنبه تزئینی دارند و برخی کاربردی یا آیینی، نقش مهمی در شناخت سبک زندگی و هنرهای دستی نیاکان ایفا می‌کنند.
معماری و ساختار موزه ایران باستان
این موزه در ساختمانی با معماری الهام‌گرفته از طاق کسری، یادگار دوران ساسانی، جای گرفته است. بنایی با شکوه و هویت‌دار که خود به‌تنهایی بخشی از زیبایی موزه را تشکیل می‌دهد.
موزه به دو طبقه تقسیم شده است:
طبقه اول:
ویژه آثار دوران پارینه‌سنگی و پیش‌تاریخ؛ شامل ابزارهای سنگی، پیکرک‌های گلی و سفال‌های نخستین.
▫ طبقه همکف:
در برگیرنده آثار از دوران تاریخی تا پایان ساسانی؛ از جمله لوح‌های میخی، مجسمه‌ها، اشیای مفرغی و آثار هنری شاخص.
موزه دوران اسلامی؛ شکوه فرهنگ پس از اسلام
در ادامه، گروه به ساختمان دوم موزه ملی ایران وارد شد؛ بنایی که به دوران اسلامی اختصاص دارد. این بخش از موزه، نمایشگر رشد هنر، دین و تمدن ایران در دوران پس از ورود اسلام است.
آثاری که در این بخش مشاهده شد، شامل:
نسخ خطی قرآن‌های نفیس
سفالینه‌های لعاب‌دار شهرهای ری، نیشابور و گور
اشیای فلزی و شیشه‌ای دوره‌های سلجوقی و صفوی
و دو اثر برجسته:
سند تاریخی «خلیج فارس»
محراب زرین‌فام «درب بهشت» از قم
محراب زرین‌فام، شاهکاری از هنر ایلخانی است که با لعاب طلایی، خوشنویسی زیبا و طراحی استادانه‌اش، چشم و چراغ این بخش از موزه محسوب می‌شود.
خیابان سی‌تیر؛ قدم‌زدن در کوچه‌های خاطره
پس از بازدید از موزه، گروه در پیاده‌راه خیابان سی‌تیر قدم زدند؛ خیابانی که روزگاری با نام «قوام‌السلطنه» شناخته می‌شد، به دلیل حضور خانه قوام‌السلطنه در آن. اما پس از شورش مردم در تیرماه ۱۳۳۱ علیه ظلم و استبداد قوام، این خیابان به احترام ایستادگی مردم، «سی‌تیر» نام گرفت.
استاد کاشف‌نیا، در طول مسیر، توضیحاتی شنیدنی درباره تحولات تاریخی این خیابان ارائه داد. خیابانی که امروز به «خیابان ادیان» نیز شهرت دارد؛ چرا که میزبان نمادهای همزیستی ادیان گوناگون است:
کلیسای انجیلی سنت پطرس
کلیسای حضرت مریم
آتشکده زرتشتی آدریان
کنیسه حیم
مسجد حضرت ابراهیم
تصویری زنده از تنوع دینی و فرهنگی در دل پایتخت امروز ایران.
موزه آبگینه؛ پایانی لطیف و هنری
آخرین ایستگاه این تور یک‌روزه، موزه آبگینه و سفالینه‌های ایران بود؛ عمارتی تاریخی که در گذشته منزل قوام‌السلطنه بوده و امروزه با تغییر کاربری، به یکی از زیباترین موزه‌های تهران تبدیل شده است.
ساختمان این موزه، تلفیقی از معماری ایرانی-اروپایی، با پنجره‌های رنگی، گچبری‌های نفیس، راه‌پله‌های چوبی و سقف‌های مشبک است.
در فضای داخلی موزه، دکوراسیون مدرن و خلاقانه‌ای برای نمایش آبگینه‌ها طراحی شده که اشیای شیشه‌ای از دوران‌های مختلف، به شکلی جذاب و حرفه‌ای در ویترین‌های استوانه‌ای و شفاف در معرض دید قرار گرفته‌اند.
مجموعه آبگینه‌ها شامل ظروف شیشه‌ای، تنگ‌ها، بطری‌ها و جام‌هایی‌ست که برخی متعلق به دوران هخامنشی، ساسانی و اسلامی هستند.
در این فضا، هنر لطیف شیشه‌گری ایرانی به‌زیبایی در برابر دیدگان قرار می‌گیرد و حس احترام به ظرافت و مهارت پیشینیان را در دل بیننده برمی‌انگیزد.
گامی در مسیر هویت، آموزش و تعالی با مؤسسه گردشگری آوای فطرت
بازدید یک‌روزه فراگیران و علاقه‌مندان گردشگری از موزه ملی ایران، خیابان تاریخی سی تیر و موزه آبگینه، فراتر از یک تور آموزشی صرف، تجربه‌ای عمیق، هویت‌ساز و الهام‌بخش بود؛ تجربه‌ای که با همراهی علمی و دلسوزانه استاد دکتر مریم کاشف‌نیا و حضور فعالانه راهنمایان گردشگری، به بستری زنده برای انتقال تاریخ، فرهنگ و معنویت ایران‌زمین تبدیل شد.
این برنامه، جلوه‌ای کوچک از افق‌های بزرگ مؤسسه «آوای فطرت» است؛ مؤسسه‌ای که با چشم‌اندازی روشن، در پی تثبیت جایگاه خود به عنوان برند آموزشی گردشگری در سطح ملی و بین‌المللی است. آوای فطرت، با تکیه بر کیفیت آموزشی، رویکرد خلاقانه، نگاه کارآفرینانه و بهره‌گیری از تجارب زیسته و دانش ضمنی متخصصان این عرصه، در مسیر توانمندسازی فراگیران برای ورود مؤثر و ارزش‌آفرین به صنعت گردشگری گام برمی‌دارد.
مؤسسه آوای فطرت نه‌تنها به آموزش به‌مثابه انتقال دانش، بلکه به‌مثابه گفتمان‌سازی در حوزه گردشگری دینی و فرهنگی با رویکردی بین‌المللی و ریشه‌دار در هنجارهای ملی و دینی می‌نگرد. این نهاد آموزشی، در تلاش است تا با تربیت نیروی انسانی متعهد و متخصص، تولید محتوای اثربخش برای گردشگران داخلی و خارجی، و ارائه روش‌های نوین آموزشی، نقش‌آفرین جدی در آینده صنعت گردشگری ایران باشد.
آوای فطرت؛ جایی که آموزش به تجربه‌ای ماندگار، معناگرا و تحول‌آفرین بدل می‌شود.
