
کارگاه تخصصی مدیریت گفتگوی دینی با گردشگران خارجی با تدریس حجت الاسلام میرفندرسکی
کارگاه تخصصی "مدیریت گفتگوی دینی با گردشگران خارجی" با تدریس حجتالاسلام میرفندرسکی در حرم مطهر شاهچراغ (ع) برگزار شد.
کارگاه تخصصی "مدیریت گفتگوی دینی با گردشگران خارجی" با تدریس حجتالاسلام میرفندرسکی در حرم مطهر شاهچراغ (ع) برگزار شد.
گردشگری مذهبی، بستری برای دیپلماسی فرهنگی
حجتالاسلام میرفندرسکی با اشاره به جایگاه گردشگری مذهبی در روابط بینالمللی، بر نقش حرمهای مطهر در اصلاح نگاه جهانیان نسبت به اسلام و ایران تأکید کرد. وی افزود: "امروزه که برخی رسانههای بینالمللی تصویری نادرست از ایران ارائه میدهند، سایتهای مذهبی میتوانند بهعنوان ابزار مؤثر دیپلماسی گردشگری عمل کنند و تصویری واقعی، صلحطلبانه و عقلانی از فرهنگ اسلامی ارائه دهند."
پنج مرحله کلیدی در مدیریت تورهای مذهبی
حجتالاسلام میرفندرسکی در این نشست، پنج مرحله اصلی اجرای تورهای مذهبی را بهعنوان یک مدل موفق برای تعامل با گردشگران خارجی معرفی کرد:
1. استقبال گرم و ایجاد ارتباط اولیه
وی تأکید کرد که لحظات ابتدایی مواجهه با گردشگران، نقشی کلیدی در ایجاد حس امنیت و صمیمیت دارد. راهنمایان باید با لبخند، زبان بدن مثبت، خوشامدگویی گرم و ایجاد فضای دوستانه، حس راحتی و اطمینان را در گردشگران تقویت کنند.
2. ارائه اطلاعات فرهنگی و تاریخی
ایشان افزود: "یک راهنمای مذهبی باید بتواند بهجای ارائه دادههای خشک، از روایتهای جذاب و داستانسرایی بهره بگیرد تا مفاهیم تاریخی و فرهنگی مکان مذهبی را برای گردشگران قابل درک و الهامبخش سازد."
3. ایجاد تعامل و پاسخگویی به سؤالات
وی خاطرنشان کرد که پاسخگویی به پرسشهای گردشگران باید با استناد به منابع معتبر، در فضایی محترمانه و به دور از جدل انجام شود. او تأکید کرد: "نباید بحثها را به چالشهای اختلافبرانگیز کشاند، بلکه باید بر مشترکات تأکید و مسیر گفتگو را به سمت درک متقابل هدایت کرد."
4. انتقال پیام معنوی و ایجاد تجربهای احساسی
وی همچنین گفت: "بسیاری از گردشگران صرفاً برای کسب اطلاعات تاریخی مراجعه نمیکنند، بلکه به دنبال تجربهای معنوی و احساسی هستند. راهنمایان باید با ارائه روایتهای الهامبخش و ایجاد فرصت برای خلوت کردن گردشگران با محیط، امکان تجربه شخصی آنها را فراهم کنند."
5. خداحافظی و ثبت خاطرهای ماندگار
ایشان در پایان تصریح کرد که نحوه خداحافظی، آخرین برداشت گردشگر از تور مذهبی است. وی افزود: "یک پیام دلگرمکننده، ارائه یک یادگاری فرهنگی یا حتی تشویق به بازدید مجدد، میتواند تجربهای فراموشنشدنی در ذهن گردشگران ایجاد کند."
ده اصل کلیدی در گفتگوی دینی با گردشگران بینالمللی
حجتالاسلام میرفندرسکی همچنین ده اصل بنیادین برای یک گفتگوی دینی مؤثر را مطرح کرد و گفت:
1. بیان آموزههای دینی در زمان و مکان مناسب
2. گزیدهگویی و پرهیز از توضیحات طولانی و پیچیده
3. سنجش علاقه مخاطب پیش از ورود به بحث دینی
4. پرهیز از ورود به مباحث اختلافی و حساس
5. تمرکز بر مفاهیم کلی دین و پرهیز از جزئیات مستحبی
6. پرهیز از لحن تدافعی و تبدیل گفتگو به مناظره
7. استفاده از زبان ساده و روشن در توضیح مفاهیم دینی
8. تأکید بر اشتراکات فرهنگی و ارزشهای اخلاقی مشترک
9. ایجاد فضای باز برای بیان سؤالات و رفع ابهامات بدون قضاوت
10. ارائه مفاهیم دینی از طریق تجربههای ملموس و مشاهدهای
استفاده از گردشگری مذهبی برای مقابله با ایرانهراسی
وی همچنین به ظرفیتهای حرمهای مطهر در کاهش ایرانهراسی اشاره کرد و افزود: "این اماکن مذهبی، سفیران فرهنگی ایران هستند. تجربهای که یک گردشگر در این فضاها کسب میکند، میتواند تصویر ذهنی او را نسبت به اسلام و ایران تغییر دهد."
نتیجهگیری و چشمانداز آینده
در پایان این کارگاه، حجتالاسلام میرفندرسکی از برگزاری این دوره بهعنوان گامی مهم در استانداردسازی خدمات گردشگری مذهبی یاد کرد و از حرم مطهر شاهچراغ (ع) و مؤسسه گردشگری آوای فطرت بهخاطر اجرای موفقیتآمیز این برنامه تقدیر کرد.
این کارگاه، بخشی از دوره جامع گردشگری ویژه خدام بینالملل است که با مجوز رسمی وزارت گردشگری و حمایت ستاد راهبری گردشگری حوزههای علمیه برگزار میشود.
کلیپ کارگاه استاد میرفندرسکی