آداب معاشرت در گردشگری شامل مجموعه‌ای از رفتارها و اصولی است که گردشگران و جامعه میزبان باید رعایت کنند تا به فرهنگ، محیط زیست و قوانین یکدیگر احترام بگذارند. رعایت این آداب نه تنها تجربه‌ای بهتر و دلپذیرتر برای گردشگران به ارمغان می‌آورد، بلکه به حفظ و پایداری منابع گردشگری نیز کمک میکند.و همچنین موجب رشد جامعه میزبان می شود.
آداب معاشرت و الگوی رفتاری چگونه جذابیت بیشتری ایجاد می کند؟
آشنایی شاغلین گردشگری با آداب معاشرت و الگوهای رفتاری حرفه ای با معیارهای بین الملل، حرفه ای بودن و پیشرو بودن را برای این صنعت رقم می زند. راهنمایان گردشگری یکی از جایگاه های شغلی است که نیازمند این دانش می باشند.
ایرانیان از گذشته تا به اکنون به «مهمان نوازی» شهره اند واز جذابیت های سفرنامه های جهانگردان وسیاحان بوده تا اثری ماندگار برای مخاطب پدید آید. تکرار و مرور این نکات کمک بسزایی در روند این رشد دارد.
اخلاق عبارت است از صفات و ویژگی های پایدار در نفس که موجب می شوند کارهایی مناسب با آن خدمات، به طور خود جوش و بدون نیاز به تفکر و تامل از انسان صادر می شود.
اخلاق حرفه ای شامل بیان اصول، قواعد و اخلاق ی که هر فرد به مقتضای شغلی که دارد باید آن را رعایت کند و اخلاق حرفه ای، کارو شغل را معادل هم می داند.
«لوسین لوی- برول» اخلاق را امری انسانی می داند. ارزش های اخلاقی تعیین کننده استانداردهایی هستند مبنی بر این که از نظر رفتار و تصمیم گیری چه چیزی خوب یا بد است.
تاثیر حقوق بشر و حقوق بین الملل بر حقوق جهانگردی
انسان در هر سرزمین که باشد، از حقوق طبیعی و اصول اساسی مربوط به آن، از جمله اصل آزادی و اصل امنیت برخوردار است و نباید آزادی و امنیتش مورد تهدید قرار گیرد.
تدوین حقوق جدید جهانگرد و شناسایی آن در همه کشورها، باید از طریق مجامع بین الملل و یا از طریق اتحادیه بین الملل سازمان های رسمی و جهانگردی و با در نظر گرفتن نظرات تمام کشورهای عضو سازمان ملل متحد و با هماهنگی و همکاری سازمان یونسکو صورت گیرد و پس از تصویب و نهایی شدن آن، در قوانین اساسی کشورهای عضو، وارد و بر اجرای آن تاکید شود وگرنه این اندازه از امتیاز و حقوق جهانگرد که در حال حاضر در اغلب کشورها به آن عمل می شود، برای اجرای رسالت و اهداف انسانی جهانگردی کافی نیست و ثمره ای جز تامین انگیزه ها و اهداف اقتصادی صرف به بار نخواهد آورد.
جهت سهولت و یکپارچگی حقوق و مزایا را در کشورها تدوین شده است که بسیاری از مخاطبین آن استناد کرده و بهره می برند.
وظایف قانونی و تکالیف متقابل گردشگر
هر گردشگر برای اعمال اختیار و مطالبه حق خود که در قوانین و مقررات مختلف پیش بینی شده و یا مطابق عرف و عادت مسلم هر جامعه مدنی شناخته شده است، متقابلا تکالیفی بر عهده دارد ه باید بدان عمل کند. این تکالیف عبارت است از:
- مراعات قوانین و نظامات کشور میزبان
- احترام به فرهنگ و آداب و رسوم کشور میزبان
- حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی، در طول زمان مسافرت و سیاحت
- حفاظت از پارک ها، باغ وحش ها، ابنیه و آثار ملی و موزه ها و سایر منابع فرهنگی
- حمایت و پشتیبانی از افراد و اشخاص دارای انگیزه در پیشبرد جهانگردی و دعوت آنان برای سیر و سفر با صلح و آرامش
- اجتناب از اقدامات و فعالیت های نامطلوب نظیر قماربازی، فحشا، باده خواری و سایر اعمال غیرقانونی و خلاف یا سایر اعمال منکراتی
- حتی المقدور عدم استفاده از کالاهای لوکس و تزییناتی
- اجتناب از رفتن به محل های خطرناک
- اطاعت از دستورات ارشادی راهنمایان و ماموران محلی
ارتباطات در صنعت جهانگردی
رابطه بین میزبان و میهمان رابطه مهمان نوازی است و برای اینکه بتوان میزبانی را به خوبی اجرا کرد، نیازمند مجهز شدن به اصولی است که آن را آداب معاشرت و الگوهای رفتاری یا اتیکت می نامند.
این آداب معاشرت و الگوهای رفتاری را به طور خلاصه اینگونه بیان می کنند:« آیین ارتباط و نحوه رفتار مطلوب با مهمانان، با همنوعان و با محیط زیست به صورتی که به روح و روان و موجودیت آن ها هیچ آسیبی نرسد.»
برای داشتن این اصول رفتاری باید آنها را تمرین و تکرار کرد. این «بایدهای» اولیه در گردشگری بسیار نقش بسزایی دارند که گاهی سرزمینی چون ایران که به فرهنگ مهمان نوازی شهرت دارد، به طور بالقوه بهره مند است و بایست با شرایط روز و بین الملل آنها را به روز نگه داشت.
ویژگی های مثبت افراد شاغل در صنعت گردشگری
- ارتباط و برقراری چشمی
- نحوه ایستادن (استقرار) آماده
- لبخند گرم و صمیمی
- پاسخگو بودن
- ارتباط صمیمانه
هر کدام از این موارد از ابتدایی ترین لحظه و شروع دیدار تا پایان آن از اثرگذاری و نتیجه گیری ویژه ای برخوردارند.
ارتباط چشمی:
یکی از مهم ترین اولیه ترین ایجاد ارتباط موفق ارتباط چشمی است که به نوعی نشان از توجه واحترام به مخاطب است. در هنگام گوش کردن حتما چند ثانیه را به نگاه کردن به چشم های گوینده اختصاص دهید.
البته توجه به فرهنگ کشور و منطقه مخاطب بسیار اهمیت دارد. طول نگاه مردمان با خلقیات سرد، میانی و گرم بسیار مورد اهمیت است تا ارتباطی سالم و موفق اتفاق بیفتد.
نگاه زیرکانه، چشم غره، نگاه شیطنت آمیز، خیره شدن، نگاه تجاری، نگاه اجتماعی، نگاه صمیمی، و… از انواع ارتباط چشمی است که با دانستن آنها درصد خطا در اشتباهات ارتباطی کاهش و موجب رشد بهینه تعامل می شود.
نحوه ایستادن (استقرار) آماده:
نوع و نحوه آماده بودن فرد که شامل نحوه ایستادن، نشستن، راه رفتن، لباس پوشیدن متناسب با موقعیتی که در آن قرار دارد، و کلیه موارد از موتا واکس کفش همگی این مورد را توصیف میکند و اثرگذاری آن را تشدید و یا تخفیف می کند.
لبخند گرم و صمیمی:
لبخند را می توان به عنوان چاشنی موثر مشاغل صنعت گردشگری دانست. آثار لبخند که التیام بخش است و فشارهای روانی را ازبین می برد. لبخد داشتن هنر است و باعث آثار فیزیکی و جسمی خوبی است.
خاطره سازی و یادآوری خاطرات زیادی را شامل می شود.
سازمان بهداشت جهانی عنوان می کند که آدم هایی سالم ند که بیشتر لبخند می زنند. لبخند از ابتلای آنان به آنفولانزا جلوگیری می کند.
پاسخگو بودن:
سه ویژگی پاسخگو در صنعت گردشگری:
- فوری و بلافاصله
- مطمئن و درست
- کارآمد و موثر
بسیار قابل توجه است، و آثار مثبت زیادی را برای شاغلین و مهمانان رقم می زند. آگاهی های اولیه از نیازهای مسافر، قدرت پاسخگویی ساده و سریع، دانستن دانش ضمنی از تاریخ، جغرافیا و فرهنگ جامعه خود و مسافران حداکثری خود در جذب و اعتماد گردشگران نقش مهمی را بازی می کند.
ارتباط صمیمانه:
دانستن اسم مهمان و صدا کردن آن با نام خود یکی از رموز ساختن ارتباط صمیمانه است. این ارتباط موجب رقم زدن احساس احترام و اهمیت است. لازم به ذکر است توجه به فرهنگ میزبان دراین صدا زدن بسیار ضروری است و البته که منظور نام خانوادگی فرد است تا با توجه به رسوم منحصر هر منطقه و کشور این امر مورد توجه قرارگیرد.
رعایت آداب معاشرت نه تنها تجربه‌ای بهتر و دلپذیرتر برای گردشگران به ارمغان می‌آورد، بلکه به حفظ و پایداری منابع گردشگری نیز کمک میکند. برخی دیگر از مهمترین آداب معاشرت در گردشگری عبارتند از:
- احترام به فرهنگ و سنت‌ها: هر جامعه‌ای دارای فرهنگ و آداب و رسوم خاص خود است. گردشگران باید با مطالعه و آگاهی از این سنت‌ها، رفتار مناسب داشته باشند و به ارزش‌ها و باورهای محلی احترام بگذارند.
- حفاظت از محیط زیست: گردشگران باید از تولید زباله‌های غیر ضروری خودداری کنند، از منابع طبیعی به صورت پایدار استفاده کنند و به حفظ طبیعت و حیوانات وحشی اهمیت دهند.
- رعایت قوانین محلی: هر کشور و منطقه‌ای قوانین و مقررات خاص خود را دارد. گردشگران باید با آگاهی از این قوانین، از ایجاد هرگونه مزاحمت یا تخلف خودداری کنند.
- تعامل محترمانه با مردم محلی: برخورد محترمانه و مودبانه با مردم محلی، از جمله کسبه، راهنماها، و سایر افراد، نقش مهمی در ایجاد تجربه‌ای مثبت و سازنده دارد.
- حمایت از اقتصاد محلی: خرید محصولات و خدمات محلی، استفاده از اقامتگاه‌ها و رستوران‌های محلی و مشارکت در فعالیت‌های فرهنگی و هنری، می‌تواند به اقتصاد جامعه میزبان کمک کند.
- عکاسی با اجازه: عکاسی از مردم محلی بدون اجازه آنها می‌تواند بی‌احترامی تلقی شود. همیشه قبل از عکاسی از افراد یا مکان‌های مقدس، اجازه بگیرید.
- حفظ حریم خصوصی: احترام به حریم خصوصی افراد و عدم دخالت در زندگی روزمره آنها، از اصول مهم معاشرت در گردشگری است.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی شده تا با اشاره به بعضی نکات مهم آداب و الگوهای اجتماعی یا همان اتیکت به بیان مسئله ارتباطات و نحوه اجرای و تاثیر گذاری آن اشاره داشته باشیم که این موارد برای تمامی شاغلین این صنعت از ضروریات است.
آموزش نیروی انسانی و افزایش آگاهی از نکات بارز وموثراست که می توان برای رونق گردشگری از آن بهره گرفت.
