
گزارش تور ششم قمشناسی؛ بازار کهنه و راسته مشاغل قم
ششمین مسیر از طرح قمشناسی با عنوان «بازار کهنه و راسته مشاغل» روز دوشنبه ۹ تیرماه ۱۴۰۴ در محدوده تاریخی بازار کهنه قم برگزار شد. این رویداد میدانی که از سوی موسسه گردشگری آوای فطرت و در قالب فصل سوم پاتوق گردشگری قم برگزار شد، با همراهی استاد الهام ندافنیا و حضور علاقهمندان به تاریخ شهری، به معرفی بازار سنتی، مشاغل بومی و میدان کهنه قم اختصاص داشت.
موسسه گردشگری آوای فطرت، در ادامه فصل سوم پاتوق گردشگری قم، ششمین مسیر از طرح دوازدهگانه قمشناسی را با محوریت بازار کهنه و راسته مشاغل برگزار کرد. این برنامه میدانی عصر روز دوشنبه نهم تیرماه ۱۴۰۴ با حضور علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ شهری قم، و با همراهی استاد الهام ندافنیا، پژوهشگر و کارشناس ارشد مدیریت جهانگردی، اجرا شد.
بازار کهنه قم
نخستین مقصد این تور شهری، از کهنترین مراکز اقتصادی شهر قم به شمار میرود. این بازار تاریخی، با معماری سنتی و فضای پرتحرک خود، نمایانگر نقش پررنگ تجارت محلی در حیات اجتماعی قم طی قرون گذشته است. در این بازدید، شرکتکنندگان با ساختار کالبدی بازار، نوع فعالیتهای اقتصادی در آن و پیوستگی تاریخی آن با دیگر عناصر شهری آشنا شدند.
راسته مشاغل سنتی قم
راسته مشاغل سنتی قم به عنوان دومین محور بازدید، فرصتی برای آشنایی با مشاغل بومی و صنوف قدیمی شهر فراهم کرد. این بخش از مسیر، به معرفی پیشههای سنتی چون پالان دوزی، رنگرزی،چلنگری، خراطی، سراجی،… اختصاص داشت؛ مشاغلی که اگرچه امروزه کمرنگتر شدهاند، اما همچنان بخشی از هویت فرهنگی قم را نمایندگی میکنند.
میدان کهنه قم
میدان کهنه قم، ایستگاه پایانی این مسیر، به عنوان یکی از عناصر مهم در ساختار تاریخی شهر مورد بازدید قرار گرفت. این میدان که روزگاری محل تجمع اصناف، برگزاری رویدادهای محلی و تعاملات اجتماعی بوده، همچنان بخشی از حافظه تاریخی شهر را در خود جای داده است.
همچنین از سرای بازسازی شده ملاحسین از سراهای برجسته و بنام بازار دیدن شد.
پامنار و سردر تاریخی مدرسه غیاثیه
در ادامه مسیر، شرکتکنندگان از پامنار تاریخی قم بازدید کردند؛ یکی از معدود منارههای منفرد و بهجامانده از قرون اولیه اسلامی که با ساختار آجری و بلندای چشمگیر خود، نشانهای از پیشینه کهن مذهبی و شهری قم به شمار میرود. این مناره که در همجواری مسجد جامع و بازار کهنه واقع شده، نهتنها یکی از قدیمیترین آثار معماری شهر است، بلکه بهعنوان یک نماد دیداری در منظر شهری نیز شناخته میشود.
همچنین در جریان این برنامه، فراگیران با سردر تاریخی مدرسه غیاثیه نیز آشنا شدند. این مدرسه که امروزه تنها سردر باشکوه آن باقی مانده است، در دوره صفویه یکی از مراکز علمی و حوزوی فعال شهر قم بوده است. کاشیکاریهای ظریف، کتیبههای قرآنی و طراحی معماری سردر مدرسه، بازتابی از شکوه آموزش دینی در عصر صفوی است و توجه علاقهمندان به تاریخ آموزش و معماری اسلامی را به خود جلب کرد.
در پایان این دوره 12 مسیره، به شرکتکنندگان گواهی رسمی حضور در دوره اعطا می شود. همچنین، فراگیران موسسه از مزایای ویژهای چون تخفیف ثبتنام در دورههای بعدی بهرهمند شدند.
موسسه آوای فطرت با اجرای طرح قمشناسی، در تلاش است تا شناختی عمیقتر از تاریخ، فرهنگ و هویت شهر قم را برای علاقهمندان به میراث گردشگری فراهم آورد.