موزه آرداک مانوکیان یکی از جاذبه های گردشگری بی نظیر تهران است. اینجا به موزه مردم شناسی ارامنه مشهور است.افتتاح رسمی این موزه  به‌طور رسمی در ۱۴ آبان ۱۳۸۷ (۴ نوامبر ۲۰۰۸) با حضور پیشوای دینی ارمنیان، جاثلیق اعظم آرام اول، رهبر کل ارمنیان حوزهٔ سیلیسی،که مهمان رسمی تهران بود، افتتاح شد.

آرداک مانوکیان نزدیک به چهل سال رهبر دینی ارمنیان تهران بود.
ما از این موزه به دعوت خانم «آلیس شامرادیان» مدیر محترم موزه و همراهی استاد ساسان، راهنمای پیشکسوت گردشگری بازدید کردیم.
این موزه در ساختمان کلیسای حضرت مریم در خیابان میرزا کوچک خان قرار دارد. 
در موزه ملی ارامنه ایران، مدارک و لوازم شخصی اسقف اعظم آرداک مانوکیان؛
لوازم و ادوات مورد استفاده درمراسم کلیسا؛
تصاویر و نقشه های کلیساها و دِیرهای ارامنه کشور با ذکر مشخصات فنی و مهندسی و مختصات جغرافیایی آنها؛
کتب خطی با محتوای دینی و تاریخی؛
لباسهای سنتی زنان ارمنی مورد استفاده در دوره های مختلف تاریخی
گلچینی از آثار هنرمندان معاصر ارمنی ایران، از جمله تندیسها، مجسمه ها و نقاشیها
قرار گرفته.
موزۀ "آرداک مانوکیان" که تحت نظارت خلیفه گری ارامنۀ تهران اداره می شود، یکی از مراکز مهم فرهنگی پژوهشی در زمینه شناسایی، معرفی میراث فرهنگی و معنوی ارمنیان هست.
موزه آرداک مانوکیان به موضوعات مردم‌شناسی، فرهنگی و دینی جامعه ارمنیان ایران می‌پردازد. در این موزه، شما می‌توانید با لوازم و وسایل مرتبط با برگزاری مراسم‌های مذهبی، تصاویر و اطلاعات کلیساها و دیرهای ارمنی کشور، لباس‌های سنتی زنان ارمنی در دوره‌های مختلف تاریخی، تندیس‌های اهدایی بانو لیلیت تریان (مجسمه‌ساز برجسته) و سایر آثار هنرمندان ارمنی آشنا شوید.

آرداک مانوکیان، نام رهبر دینی کلیسای ارمنی ایران است که به مدت چهل سال، از سال ۱۹۶۰ تا سال ۲۰۰۰ میلادی، این سمت را به عهده داشته‌است.

ارامنه با توجه به تاریخ و هنر و فرهنگ بسیار کهن در ایران سابقه زیادی دارند. که بازدید از کلیساهای آنان و حتی بازدید موزه های مردم شناسی شان نزدیکی فرهنگ و روحیات را به همراه دارد. خانم شامرادیان، در بازدید از کلیسا با اشرافیت به موارد موجوددر موزه شرح بسیار جامعی از لوازم، اداوات، شخصیتهای تاثیرگذار عنوان می نمایند که برای هر بازدید کننده و سفر دوست جذاب و دلنشین است. 

از محاسن بازدید از این موزه، واقع شدن آن در چهار راه ادیان تهران است، که موسسه آوای فطرت با طراحی تور پیاده روی این برنامه، بازدید از مجموعه های ادیان دیگر را اجرامی میکند. 

در ایران موزه ارامنه دیگری در تبریز، اذربایجان شرقی قرار دارد، این موزه که در میدان نماز واقع شده است،  حدودا 35 جلد کتاب به زبان ارمنی نگهداری می‌شود که همگی بر روی پوست آهو نوشته شده‌اند،آثاری به زبان‌های عربی و فارسی مثل خمسه نظامی و معراج النبوه نیز در موزه ارامنه تبریز وجود دارد. سکه‌های قدیمی، زیورآلات، پارچه، صلیب، لباس رهبران ارامنه، کتیبه، طومارها، سلاح‌ها، تابلوهای نقاشی، ظروف نقره‌ای، آثار هنری چوبی و زنگ‌های قدیمی از جمله وسایلی است که بعضا از افراد مختلف جمع‌آوری شده است و نگهداری می شود. دراینجاآثاری همچون صندلی منبت‌کاری شده‌ای وجود دارد که برای اسقف اعظم جزیره آختامار (در نزدیکی دریاچه وان) ساخته شده است و طی حوادثی همراه با عصای این مرد مذهبی والا مقام به تبریز رسید، و شمعدان‌های بزرگ قره کلیسای آذربایجان غربی نیز  نگه داشته می‌شوند.

سخن آخر 

شما به عنوان ایرانی و یا علاقمند به فرهنگ و تاریخ و هنر کشور عزیزمان ایران، تا به حال از کدام کلیساها و موزه های مردم شناسی آن بازدید داشته اید؟ 

تا به حال با تورهای ادیان موسسه آوای فطرت همراه بوده اید؟