دوره ادیان ایران باستان
درباره دوره
دین عبارت است از نوع نگرش به جهان هستی و انسان چیزی جز طرز نگاهش به دنیای پیرامونش نیست. هر دینی دارای اصول، فروع و مبانی اخلاقی، دستورالعمل، مناسک و مراسم و رویدادهای متفاوتی است.
ادیان میتوانند یک نقش مهم در ساخت، بازسازی یا اصلاح فرهنگ، تاریخ و هویت یک جامعه ایفا کنند و در برخی موارد به عنوان راهنمایی برای زندگی اخلاقی و معنوی استفاده شوند.
این مفاهیم و معتقدات معمولاً از طریق بزرگان دین، متون مقدس، کتابهای دینی، آیین و رسومهای مذهبی به افراد انتقال داده میشوند.
در گردشگری یکی از عوامل نزدیک شونده بین مردمان و حال و گذشته بررسی و شناخت ادیان است.
کشور ایران به عنوان مهد ادیان، طیف گستردهای از ادیان مختلف در هزارههای خیلی دور را در خود جای داده است و پیروان ادیان و مذاهب گوناگون با وجود اختلاف در نوع نگرش به هستی و مرام و مسلک، در کمال صلح و صفا در کنار یکدیگر زندگی کردهاند.
همین ویژگی، یکی از جاذبه های برجسته گردشگری است؛ راهنمایان گردشگری می توانند با معرفی کشور ایران به عنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری دینی نقش بهسزایی در رونق این صنعت و معرفی ادیان مختلف به گردشگران خارجی داشته باشند.
راهنمایان گردشگری با شناخت از ادیان و دانستن بیشتر به راحتی میتوانند دعوت گستردهای از مخاطبان و اجراهایی ماهرانهتر داشته باشند.
به همین سبب، موسسه آوای فطرت، متخصص گردشگری دینی اقدام به برگزاری فصل دوم کارگاههای ادیان دارد که به اختصار به محتوای جلسات اشاره میشود.
سرفصل دوره
جلسه اول: آشنایی با ادیان شرقی و دین زرتشتی
- ویژگیهای کلی ادیان شرقی
- معرفی و مقایسه ادیان اصلی شرقی
- معرفی دین زرتشتی
- تاریخچه و پیدایش
- جایگاه دین زرتشتی در میان ادیان شرقی
- نظام ایزدگانی در دین زرتشتی
- نظام الهیاتی پیشا زرتشت
- تثلیث ایزدی و ایزدان فرودین
- نظام الهیاتی پسا زرتشت
- هنوتئیسم و توحید در قالب اهورا مزدا
- ارتباط بین اهورا مزدا و ایزدان فرودین
- سیستم هفتگانه ایزدی و امشاسپندان
- معرفی و بررسی نقش امشاسپندان
جلسه دوم: کتیبههای ایران باستان و انعکاس مفاهیم دینی در آنها
- اهمیت کتیبهها به عنوان اسناد باستانی
- نقش کتیبهها در مطالعه تاریخ، دین و سیاست
- رویکرد دینی در بررسی کتیبهها
- چگونگی انعکاس ابعاد دینی در کتیبهها
- منشور کوروش
- بررسی اصالت و جعلی بودن کتیبههای منتسب به کوروش
- تحلیل مفاهیم دینی در منشور کوروش
- معرفی و اهمیت تاریخی کتیبه داریوش بزرگ
- انعکاس رویکرد کلی هخامنشیان و مفاهیم دینی در آن
جلسه سوم: نگارهها و نمادهای دینی در کتیبهها
- اهمیت نگارهها در کتیبههای باستانی
- نقش تصاویر در فهم بهتر متون کتیبهها
- نگارههای کتیبه بیستون و داریوش بزرگ
- نگاره اهورا مزدا
- تحلیل تصویر اهورا مزدا به شکل مردی با ریش و موی بلند
- بررسی اولین نمایش تصویری یک ایزد به شکل انسانی
- تأثیر نگارهها بر باورها و اعتقادات دینی جامعه
جلسه چهارم: جایگاه فره ایزدی و پادشاهی در فرهنگ ایران باستان
- دیهیم ستانی اهورا مزدا در کتیبههای باستانی
- مفهوم و اهمیت دیهیم ستانی
- ریشهیابی این رسم در میان اقوام ایران باستان
- فره پادشاهی و فره ایزدی
- جایگاه در فرهنگ و اعتقادات مردم ایران
- پیوند با مفهوم امامت در تشیع
- اقبال مردم ایران به نژادگی و گوهر پنهان در ذات انسانها
- تحلیل تاریخی و فرهنگی
- تأثیر این باورها بر ساختار سیاسی و اجتماعی
جلسه پنجم: کتیبههای ساسانی و رویکردهای دینی در آنها
- بررسی کتیبههای شاپور ساسانی
- معرفی شاپور ساسانی و نقش او در ترویج تمدن، فرهنگ و دین
- تحلیل کتیبههای مربوط به جنگهایش با پادشاه روم
- رویکرد مذهبی در کتیبههای ساسانی
- آتشافروزی به یاد زندگان و مردگان
- نذرها و آیینهای مذهبی
- نقش موبدان معروف دوره ساسانی و چالشهای مرتبط با آنها
- اهمیت کتیبههای ساسانی در مطالعات دینی و تاریخی
مطالب تکمیلی:
- مقایسه تطبیقی ادیان ایران باستان و ادیان ابراهیمی
- بررسی تأثیرات متقابل
- شباهتها و تفاوتها در مفاهیم دینی
- نقش زنان در ادیان و اساطیر ایران باستان
- بررسی شخصیتهای مهم زن در متون دینی
- جایگاه و حقوق زنان در دین زرتشتی
اساتید این دوره
