کتاب آشنایی با فرهنگ و اقوام ایرانزمین
اگر به دنبال شناخت عمیق از فرهنگ اقوام ایرانی، خردهفرهنگها، زبانها و پیوستگیهای تمدنی ایران هستید، کتاب «آشنایی با فرهنگ و اقوام ایرانزمین» نوشته علی چراغی، منبعی دقیق و تحلیلی برای درک لایههای گوناگون فرهنگ ایرانی است.
نویسنده: علی چراغی
ناشر: انتشارات مهکامه
شابک: 9789642827404
قطع و نوع جلد: وزیری، شومیز
تعداد صفحات: حدود 320 صفحه
نوبت چاپ: دهم تا چهاردهم
معرفی کتاب
کتاب «آشنایی با فرهنگ و اقوام ایرانزمین» اثری پژوهشی، آموزشی و کاربردی است که به بررسی ساختارهای فرهنگی، تنوع قومی و مؤلفههای تمدنی ایران اختصاص دارد. نویسنده با نگاهی ترکیبی از مردمشناسی، تاریخ، اسطورهشناسی و جغرافیای فرهنگی، تصویری چندلایه از تمدن ایرانی ارائه میدهد. این اثر، یکی از منابع درسی و پژوهشی پرکاربرد در رشتههای گردشگری، مردمشناسی، ایرانشناسی و مطالعات فرهنگی است.
نویسنده، آقای علی چراغی، از پژوهشگران شناختهشده در حوزه فرهنگ و تمدن ایران است. در این کتاب،وی تلاش کرده است تنوع قومی و فرهنگی ایران را بهدور از نگاه سیاسی یا قوممحور، در بستر تاریخ و جغرافیا تحلیل کرده و شناختی علمی از تمدن ایرانی ارائه دهد.
ساختار محتوایی کتاب
کتاب «آشنایی با فرهنگ و اقوام ایرانزمین» در 10 فصل تنظیم شده و هر فصل به یکی از ابعاد تنوع فرهنگی، ساختارهای قومی و پیوستگیهای تمدنی ایران میپردازد. خلاصهای از محتوای فصلها به شرح زیر است:
فصل اول: مفهوم فرهنگ و گستره آن
تعریف فرهنگ، خردهفرهنگ، تنوع فرهنگی، و بررسی جایگاه فرهنگ در هویتیابی اقوام و ملتها
فصل دوم: مفهوم قوم و تمایز آن با ملت
تحلیل مفهوم قوم، زبان، نژاد و عناصر هویتی، و بررسی تفاوت میان قوم، ملت، طایفه و قبیله
فصل سوم: اقوام و تنوع فرهنگی در ایران
بررسی تنوع قومی ایران با تمرکز بر ویژگیهای فرهنگی، زبانی، مذهبی و اجتماعی هر قوم
فصل چهارم: اسطوره، نماد و خردهفرهنگ
نقش اسطورهها، نمادهای قومی، آیینها و خردهفرهنگها در شکلگیری فرهنگ عمومی ایرانی
فصل پنجم: جغرافیای فرهنگی ایران
تحلیل تأثیر اقلیم، موقعیت جغرافیایی و زیستبومهای متفاوت در شکلگیری سبک زندگی و فرهنگ قومی
فصل ششم: دین، مذهب و مناسک
بررسی نقش ادیان و مذاهب در شکلگیری نظامهای اخلاقی، باورهای جمعی و آیینهای اجتماعی
فصل هفتم: زبان و تنوع زبانی
مطالعه زبانهای ایرانی و غیرفارسی، ویژگیهای زبانی اقوام، و نقش زبان در حفظ یا تحول فرهنگ
فصل هشتم: معماری و هنر اقوام
بررسی نمونههای معماری، هنرهای دستی و لباس اقوام مختلف بهعنوان تجلی فرهنگ بومی
فصل نهم: نظامهای اجتماعی سنتی
نقد ساختارهای قبیلهای، خاندانی، روستایی و شهرنشینی سنتی در میان اقوام ایران
فصل دهم: هویت ملی و انسجام فرهنگی
تحلیل پیوستگی اقوام و خردهفرهنگها در ساخت ملت ایران، و نقش فرهنگ مشترک در انسجام ملی
جمعبندی
کتاب «آشنایی با فرهنگ و اقوام ایرانزمین» منبعی تحلیلی و قابل اتکا برای درک ساختار چندلایه فرهنگ ایرانی است. نویسنده در این اثر، بدون افتادن در دام نگاههای قوممحور یا تقلیلگرایانه، به بررسی عالمانه پیوستگی و تنوع فرهنگی ایران میپردازد. این کتاب هم برای آموزش دانشگاهی و هم برای آشنایی عمومی با فرهنگ اقوام ایران قابل استفاده است و میتواند به عنوان یک منبع مرجع در دورههای ایرانشناسی و مطالعات فرهنگی مورد استفاده قرار گیرد.
