راهنمای حقوقی برای راهنمایان گردشگری: قوانین و مقررات ضروری
آشنایی با قوانین، مقررات و مسائل حقوقی و جزایی برای راهنمایان گردشگری یک ضرورت است. این دانش نه تنها امنیت و آرامش گردشگران را تضمین میکند، بلکه به اجرای تورها به صورت قانونی و حرفهای کمک میکند و از بروز بحرانهای احتمالی جلوگیری میکند.
مقدمه
راهنمایان گردشگری هر روز با چالشها و موقعیتهای مختلفی روبهرو هستند که نیازمند تصمیمگیری سریع و درست است. داشتن دانش حقوقی و آشنایی با قوانین و مقررات جزایی، به راهنمایان کمک میکند تورها را با نظم و امنیت برگزار کنند، از بروز مشکلات قانونی جلوگیری کنند و نقش خود را بهعنوان سفیر و نماینده کشور به بهترین شکل ایفا نمایند. این دانش باعث میشود راهنما بتواند هم منافع گردشگران و هم سازمانهای مرتبط را حفظ کند و بحرانها را به فرصت تبدیل کند.
اهمیت آشنایی با قانون و مقررات
امروزه، آشنایی با مسائل حقوقی برای همه افراد، چه در زندگی روزمره و چه در محیطهای کاری، امری ضروری است. داشتن این آگاهی به ما کمک میکند رفتارها و برخوردهای اجتماعی خود را درست و مطابق قوانین انجام دهیم و زمینهای برای پایداری، ثبات و توسعه فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی ایجاد کنیم. حتی در زندگی زناشویی نیز آشنایی با حقوق قانونی و اجتماعی زوجین باعث تحقق یک زندگی هدفمند و پایدار میشود.
قوانین و مقررات، در واقع پاسخی به نیازها و تقاضای جامعه هستند. هر قانونی که امروز وضع شده، ناشی از احساس نیاز و ضرورت جامعه بوده و رعایت آن امنیت و سلامت اجتماعی را تضمین میکند. بدون قانون، جامعه با هرجومرج مواجه خواهد شد. به عنوان مثال، همه ما میدانیم که دست بردن در وسایل دیگران بدون اجازه، کار نادرستی است، اما برای پیشگیری از تخلفات و مشخص کردن حدود اخلاقی، قوانین تدوین میشوند تا در صورت تخلف، چارچوب قانونی مشخص باشد.
نقش راهنمایان گردشگری در اجرای قوانین
راهنمایان گردشگری، به عنوان مجری تور و نماینده سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و شرکتهای خدمات مسافرتی، وظیفه دارند ضمن برقراری نظم، منافع گردشگران و سازمانها را حفظ کنند. آشنایی با اصول قانونی و الگوهای برخورد با گردشگران خاطی به راهنما کمک میکند آرامش و امنیت سایر گردشگران را تضمین کند و از تبدیل چالشها به بحران و تهدید جلوگیری نماید.
راهنمایان، به عنوان سفیران کشور خود، باید قوانین جمهوری اسلامی ایران را بشناسند و در اجرای تورها مطابق این قوانین عمل کنند. عدم آگاهی یا بیتوجهی به قوانین میتواند موجب بروز مشکلات جدی شود که امنیت تور و سازمانهای مرتبط را تهدید میکند. اجرای قانونمند سفر همراه با انعطاف و تدبیر راهنما، نیازمند پشتیبانی و شناخت کامل راهنما توسط ارگانها و سازمانهای مرتبط است.
آشنایی با زیرساختها و عناصر گردشگری
صنعت گردشگری از بخشها و عناصر متعددی تشکیل شده و راهنمایان باید از این زیرساختها و قوانین مربوط به آنها آگاهی داشته باشند تا فعالیتهای خود را بهصورت قانونی و استاندارد انجام دهند.
در سطح کلان:
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
استانداری، فرمانداری، بخشداری و دهیاریها
نیروی انتظامی و پلیس راهور
وزارت امور خارجه
اورژانس و هلال احمر
شرکتهای بیمه
سازمانهای بنادر و کشتیرانی
شرکتهای اتوبوسرانی و واحدهای تاکسیرانی
در سطح خرد:
هتلها و اقامتگاههای دارای مجوز
حمل و نقل زمینی، ریلی، دریایی و هوایی
رستورانها و خدمات پذیرایی
شرکتهای خدمات مسافرتی
راهنمایان گردشگری
راهنمایان با آگاهی از قوانین اساسی و جزایی میتوانند اصول اخلاقی اسلامی را در فعالیتهای خود رعایت کرده و مدیریت بحرانها را به بهترین شکل انجام دهند.
آشنایی با انواع مجازاتها
طبق ماده ۱۴ قانون مجازاتهای اسلامی، مجازاتها به چهار دسته تقسیم میشوند:
حد: مجازاتی که نوع، میزان و کیفیت اجرای آن در شرع مقدس مشخص شده است.
قصاص: مجازات عمدی بر نفس، اعضاء و منافع افراد که مطابق قانون اعمال میشود.
دیه: مالی که برای جنایات غیرعمدی یا جنایات عمدی بدون قصاص تعیین میشود.
تعزیر: مجازاتی که خارج از سه مورد فوق است و برای نقض قوانین شرعی یا حکومتی اعمال میشود.
ماده ۱۲ و ۱۳ قانون مجازاتهای اسلامی بر این تاکید دارند که حکم مجازات باید از طریق دادگاه صالح و با رعایت شرایط قانونی صادر شود و خسارات ناشی از تخلف عمدی یا تقصیر، مسئولیت کیفری و مدنی دارد.
مجازاتهای تکمیلی و تبعی
ماده ۲۳ قانون مجازاتهای اسلامی به دادگاه اجازه میدهد متناسب با جرم و شرایط فرد، مجازاتهای تکمیلی را اعمال کند، از جمله:
اقامت یا منع از اقامت در محل مشخص
منع از شغل یا حرفه خاص
انفصال از خدمات دولتی و عمومی
ممنوعیت رانندگی یا داشتن اسناد تجاری
منع خروج از کشور یا اخراج بیگانگان
الزام به خدمات عمومی، تحصیل یا یادگیری حرفه
ماده ۱۴۳ و ۱۴۵ نیز به مسئولیت کیفری افراد حقیقی و حقوقی و نحوه برخورد با جرایم غیرعمدی اشاره دارند.
جمعبندی
در این متن، با توجه به تجربیات سفرهای شخصی و همکاران، چارچوبهای استاندارد اخلاقی، چالشها و بحرانهای احتمالی مطرح شد تا راهنمایان گردشگری بتوانند در مواجهه با مشکلات، سریع و درست تصمیم بگیرند.
برای جزئیات بیشتر و مطالعه نمونههای عملی و شیوههای مدیریت بحران، به کتاب «راهنمایی تور و قوانین و مقررات» نوشته آقای محمد منظرنژاد (انتشارات مهکامه) مراجعه کنید.
پرسشهای متداول
۱. چرا آشنایی با قانون برای راهنمایان ضروری است؟
چون دانش حقوقی به راهنما کمک میکند رفتارها و تصمیمات خود را قانونی و اخلاقی انجام دهد و از بروز بحران جلوگیری کند.
۲. چه بخشهایی از گردشگری نیازمند آگاهی قانونی هستند؟
سازمانهای دولتی، هتلها، حمل و نقل، رستورانها، شرکتهای خدمات مسافرتی و خود راهنمایان گردشگری.
۳. مجازاتها در قانون مجازاتهای اسلامی به چند دسته تقسیم میشوند؟
چهار دسته: حد، قصاص، دیه و تعزیر.
۴. مسئولیت کیفری افراد حقوقی چگونه است؟
شخص حقوقی وقتی مسئول کیفری میشود که نماینده قانونی آن مرتکب جرم شود و این مسئولیت مانع مسئولیت فرد حقیقی نیست.
۵. مجازاتهای تکمیلی چه کاربردی دارند؟
دادگاه میتواند فرد را متناسب با جرم و شرایطش به محدودیتها یا اقدامات تکمیلی مانند منع از شغل، اقامت یا رانندگی محکوم کند.
